Sceny i pejzaże w malarstwie

 

Scena rodzajowa

Obraz przedstawiający codzienne życie ludzi, ich pracę, sposoby spędzania wolnego czasu, regionalne zwyczaje i obrzędy lub wydarzenia z życia towarzyskiego nazywamy sceną rodzajową. Temat ten spotykamy głównie w malarstwie, rysunku i grafice. Pierwsze sceny rodzajowe malowali artyści w starożytności. Temat jest ciągle aktualny — również malarze nam współcześni malują sceny rodzajowe.

Józef Chełmoński - Bociany

Obraz Bociany z początku poprzedniego stulecia przedstawia polską wieś i oracza, któremu mały chłopiec przyniósł posiłek. Razem przyglądają się lecącym bocianom.

Consuelo Hernandez - Stacja jezioro

Obraz hiszpańskiej artystki przedstawia współczesną nam rzeczywistość — stację kolejową w upalny dzień i osoby ubrane w letnie stroje. Możemy się domyślać, że idą nad jezioro, aby popływać i odpocząć.

Scena historyczna i religijna

Sceną historyczną nazywamy przedstawienie na obrazie wydarzenia z dziejów jakiegoś narodu często o dużym znaczeniu dla kraju.

Jan Matejko - Konstytucja 3 maja 1791 roku

Polska Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie nowoczesną konstytucją. Obraz Jana Matejki ukazuje pochód posłów z Zamku Królewskiego do kolegiaty św. Jana w Warszawie. Najważniejszą postacią dzieła jest marszałek Stanisław Małachowski, który w prawej ręce trzyma ważny dla Polski dokument.

Piotr Michałowski - Szarża w wąwozie Samosierra

Jeśli obraz przedstawia scenę bitwy lub wojenny pochód, jest to temat historyczny zwany sceną batalistyczną. Scena batalistyczna, którą przedstawił Piotr Michałowski, obrazuje stromą, wąską i krętą ścieżkę, a na niej polski pułk konny. Żołnierze pod ostrzałem hiszpańskich armat wspinają się ku przełęczy, niektórzy padają ranni, widać konie pędzące bez jeźdźców.

Obrazy o tematyce religijnej najczęściej przedstawiają sceny, których źródłem jest tekst Biblii lub żywoty świętych. Prezentowane wydarzenia są ukazywane jako prawdziwe. Mają przybliżać odbiorcom m.in. historie zawarte w Starym i Nowym Testamencie.

Leonardo da Vinci - Ostatnia wieczerza

 Zamieszczony wyżej obraz Leonarda da Vinci [czyt. winczi] przedstawia scenę z Nowego Testamentu — Ostatnią Wieczerzę, której pamiątką jest dla chrześcijan sakrament Eucharystii. Tematy takie, jak narodzenie Jezusa, wizerunek Maryi, jako matki, z małym dzieciątkiem na kolanach, a także ukazanie śmierci Jezusa na krzyżu, znajdziemy na obrazach największych mistrzów malarstwa.

Jerzy Kossak - Cud na Wisłą 15 sierpnia 1920 roku

Obraz Jerzego Kossaka to zarówno scena historyczna, batalistyczna, jak i religijna. Przedstawia zwycięską, przełomową bitwę warszawską, dzięki której Polska zachowała niepodległość, a wojsko bolszewickie nie opanowało Europy. W lewym górnym rogu obrazu widzimy na niebie postać Matki Boskiej, która zdaje się wspierać walkę polskich żołnierzy w świątecznym dniu Wniebowzięcia Maryi Panny.

Pejzaże

Camille Corot - Most Augusta Narni

 Pejzaż to przedstawienie na obrazie widoku krajobrazu zaobserwowanego i wybranego przez artystę. Możemy na nim zobaczyć np. pola, łąki, drzewa, kwiaty, niebo, budowle, rzekę, jezioro, morze w ciągu dnia lub w nocy. Pejzaż jest jednym z ulubionych tematów malarzy, ale spotykamy go często również w rysunku, grafice czy w fotografii. Ponieważ istnieje duża różnorodność krajobrazów, ich malarskie przedstawienia mają własne nazwy

 

Bernardo Bellotto Canaletto - Widok na Krakowskie Przedmieście od strony Bramy Krakowskiej

Weduta to obraz przedstawiający krajobraz miasta — budynki, ulice, a także ludzi. Każdy z nas wie, jak wyglądają dzisiejsze miasta, a dzięki wedutom sprzed 200-300 lat możemy zobaczyć, jak wyglądały one dawniej. Bernardo Bellotto zwany Canaletto [czyt. kanaletto] przedstawił krajobraz Warszawy od strony Bramy Krakowskiej.

 

Stanisław Masłowski - Wschód księżyca

Obraz Stanisława Masłowskiego przedstawia krajobraz nocny, który możemy też nazywać nokturnem.

 

Iwan Ajwazowski - Statek w czasie sztormu

Widok spokojnego albo targanego sztormem morza i statków zmagających się z żywiołem to obraz nazywany krajobrazem marynistycznym lub mariną.