Perspektywa powietrzna
Kolejnym
sposobem przedstawiania przestrzeni na płaszczyźnie jest stosowanie perspektywy
powietrznej. W dziełach, w których występuje ten rodzaj perspektywy, przedmioty
oglądane z dużej odległości nie tylko maleją, lecz także zmieniają kolor.
Powietrze pomiędzy obserwatorem a danym obiektem sprawia, że to, co znajduje
się daleko, przybiera chłodniejszy, szaroniebieski odcień i wydaje się mniej
wyraźne. Dlatego aby uzyskać złudzenie głębi, elementy z pierwszego planu
maluje się intensywniejszymi barwami. Natomiast przedmioty z dalszych planów
przedstawiane są za po-mocą jaśniejszych plam o miękkich, rozmytych
krawędziach.
Leonardo da Vinci - Św, Anna Samotrzecia |
W dziele
Leonarda da Vinci tło wypełnione jest rozległym górskim widokiem. Wrażenie, że
góry znajdują się daleko powstaje dzięki temu, że są one dużo mniejsze od
postaci kobiet na pierwszym planie. Złudzenie to artysta wzmocnił przez
zastosowanie perspektywy powietrznej: widok w tle namalował w chłodnej tonacji,
stopniowo rozjaśniał barwy i ukazał miękkie krawędzie skalistych szczytów.
Caspar David Friedrich [czyt.: kaspar dawid fridriś], Poranek w górach
Artysta
ukazał górski krajobraz wcześnie rano, zanim mgły znikną po wschodzie słońca.
Powietrze nie jest zatem przejrzyste: wyraźnie widać jedynie najbliżej położony
teren, podczas gdy kolejne plany w miarę oddalania się bledną, tracą barwę i
nikną.
Perspektywa barwna
Joos van Cleve - Matka Boska z Dzieciątkiem i aniołami |
Obraz
prezentuje nie tylko scenę religijną - artysta dużo uwagi poświęcił również
rozległemu krajobrazowi w tle. Aby rozróżnić odległość planów, malarz
zastosował ciepłą, żywą czerwień do ukazania postaci i obiektów blisko widza, a
szarych odcieni użył w miejscach, w których przedstawił położone najdalej
budowle i góry.
Paul Cezanne - Góra św. Wiktorii